Önümler

X we Y jyns hromosomlary bolan haýwanlaryň köpüsinde erkeklerde we aýallarda X bilen baglanyşykly gen aňlatmasyny deňleşdirmek üçin hromosoma giň mehanizmleri ulanylýar.Çybyn Drosophila melanogaster-de dozanyň öwezini dolmak mehanizmi, adatça, X bilen baglanyşykly transgenlere hem degişlidir.Awstraliýaly goýun möjegi Lusilia cuprina-nyň 70-den gowrak transgen çyzgysy, bu esasy goýun zyýankeşleriniň genetiki gözegçilik programmasy üçin diňe erkek ştamlaryny ösdürmek synanyşygynyň çäginde edildi.Linehli setirler esasan beýan edilen floresan belok marker genini göterýär.X bilen baglanyşykly 12 setiriň hemmesinde aýal liçinkalar erkek liçinkalara garanyňda has ýagty floresanlygy görkezýär, bu marker geniniň dozasynyň öwezini dolmaýandygyny görkezýär.Muny saýlanan setirler üçin mukdar RT-PCR tassyklady.Endogen X bilen baglanyşykly genleriň dozanyň öwezini dolýandygyny ýa-da ýokdugyny anyklamak üçin D. melanogasterdäki dördünji hromosomada ýerleşýän genleriň ortologlary bolan 8 geni izolýasiýa etdik.Soňky subutnamalar D. melanogaster dördünji hromosomynyň ýa-da Müller F elementiniň Dipteradaky ata-baba X hromosomasydygyny, Drosophila görnüşleriniň awtosomasyna öwrülendigini görkezýär.Erkek we aýal DNK-nyň mukdar PCR-si bilen, F baglanyşykdaky 8 gen toparynyň 6-synyň L. cuprinadaky X hromosomasynda ýaşaýandygyny görkezýäris.Beýleki iki Müller elementi F geniniň L. cuprina-da awtosomaldygy, X hromosomasynyň D. melanogaster Efriniň L. cuprina ortologlary we gawky genleri bilen bir sebitde iki sany Muller elementi geni tapyldy.L. cuprina X hromosoma genleriniň erkeklerde we aýallarda deň derejede beýan edilýändigini görýäris (ýagny doza doly öwezini dolýar).Şeýlelik bilen, Drosophiladan tapawutlylykda, Lusiliýanyň dozasynyň öwezini dolmak ulgamynyň X hromosomyna endogen genler üçin mahsusdygy we ýakynda gelen transgenler bilen bilelikde işleşip bilmejekdigi görünýär.